Δημοσίευση

ΕΚΘΕΣΗ ΑΠΟΨΕΩΝ ΕΤΕΚ
19 Ιανουαρίου 2015

Ανάπτυξη στις περιοχές των Βρετανικών Βάσεων Ακρωτηρίου και Δεκέλειας

1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Η διευθέτηση (Arrangement) μεταξύ Κυπριακής Δημοκρατίας και Ηνωμένου Βασιλείου, η οποία έλαβε χώρα τον Ιανουάριο του 2014, και η κοινή απόφαση για την ανάπτυξη στις περιοχές των Βρετανικών Βάσεων (ΒΒ) Ακρωτηρίου και Δεκέλειας, όπως επιτεύχθηκαν σε αυτή τη συνάντηση, ανοίγουν ένα νέο κεφάλαιο συνεργασίας, συναντίληψης και αμοιβαίων σχέσεων προς όφελος, τόσο των κατοίκων των περιοχών αυτών, όσο και ολόκληρης της Δημοκρατίας. Ο καθορισμός πλαισίου ανάπτυξης και χωροθετικής πολιτικής για τις μη στρατιωτικές τοποθεσίες των δύο ΒΒ, είναι κρίσιμης σημασίας για ολόκληρη την Κύπρο.

Το Σχέδιο Ανάπτυξης που θα αφορά τις εν λόγω περιοχές θα πρέπει να συναρτάται με τις ανάγκες και προοπτικές ολόκληρης της Νήσου και θα πρέπει να προσεγγιστεί μέσα από ένα διαφορετικό, σε σχέση με τα προηγούμενα Σχέδια, φακό, ώστε με στόχο τον ορθολογικό σχεδιασμό και την ταύτιση με τον χώρο, να διερευνηθούν και αναγνωριστούν οι ευκαιρίες, δυνατότητες και προοπτικές, αλλά και οι περιορισμοί, που σχετίζονται με το μέλλον της περιοχής. Η διαδικασία συμμετοχής Τοπικών Αρχών, Φορέων και κοινού, προς επίτευξη μια τοπικής ανάπτυξης καθοδηγούμενης από τις κοινότητες και τους πολίτες, επιβάλλει μια νέα προσέγγιση στη βάση ενός δομημένου δημοκρατικού διαλόγου.
Οι προπαρασκευαστικές συναντήσεις μεταξύ ΒΒ και Τμήματος Πολεοδομίας & Οικήσεως, για τη διαμόρφωση εγγράφου με τους σκοπούς, στόχους, αρχές και κατευθυντήριες γραμμές που θα διέπουν τον καθορισμό του σχεδιασμού, είναι χρήσιμες, όπως επίσης και η ετοιμασία χαρτών με τις υφιστάμενες δεσμεύσεις, όπου τίθενται οι περιορισμοί σε σχέση με τις στρατιωτικές εγκαταστάσεις, είναι εξίσου χρήσιμη και υποβοηθητική. Ωστόσο δεν θα πρέπει τα πιο πάνω να υποκαθιστούν την ενεργό εμπλοκή των άμεσα επηρεαζομένων κατοίκων των περιοχών σε όλα τα στάδια της διαδικασίας σχεδιασμού, με κύρια επιδίωξη την κοινωνική και οικονομική ευημερία των κατοίκων, καθώς και την προστασία του περιβάλλοντος, στα πλαίσια μιας βιώσιμης και ισορροπημένης ανάπτυξης. Στην προσπάθεια αυτή θα πρέπει πέραν των αρμοδίων Κυβερνητικών Τμημάτων, να εμπλακεί τόσο το ΕΤΕΚ, όσο και το Πολεοδομικό Συμβούλιο, όπως βέβαια και ο ιδιωτικός τομέας, μέσω αναθέσεων κατόπιν διεξαγωγής Διαγωνισμών.

2. ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ: Διαφάνεια και συμμετοχικότητα
Η διενέργεια διαβουλεύσεων, η διαδικασία ανταλλαγής απόψεων, όπως εφαρμόζεται, ή η σύγκλιση από τις Τοπικές Αρχές παγκοινοτικών συνελεύσεων και μόνο, δεν θεωρούμε ότι είναι αρκετές ή ότι αποτελούν καινοτομία στο ζήτημα των διαβουλεύσεων ή του απαραίτητου συμμετοχικού σχεδιασμού που πρέπει να χαρακτηρίζει όλα τα στάδια της διαδικασίας. Πέραν τούτου, κύριος στόχος δεν θα πρέπει να είναι η ταχεία ολοκλήρωση της προκαταρκτικής μελέτης, η οποία μέχρι στιγμής γίνεται, σε μεγάλο βαθμό, χωρίς την αναγκαία συμμετοχή όλων των Φορέων και του κοινού, αλλά η μεθόδευση μιας νέας προσέγγισης στον σχεδιασμό η οποία να βασίζεται στα εξής βήματα:

Α. Συγκρότηση ενός Στρατηγικού Σχεδίου Χωροθέτησης (Master Plan) της περιοχής των ΒΒ, το οποίο θα αποτελέσει και τη βάση της ανάπτυξής της και προϋποθέτει τα ακόλουθα βήματα:
1. Εμπλοκή του κοινού: Αυτή η εμπλοκή δεν ολοκληρώνεται με τις διαβουλεύσεις ή τη συλλογή απόψεων από τους εμπλεκόμενους, αλλά προϋποθέτει την εις βάθος κατανόηση των επιθυμιών και απόψεων των τοπικών κοινοτήτων και τη συνεχή συνεργασία μαζί τους, σε κάθε στάδιο διαμόρφωσης του σχεδιασμού.
2. Καθορισμός των περιορισμών του σχεδιασμού: Αφορά διάφορα χαρακτηριστικά των περιοχών αυτών (φυσικά, νομικά, περιβαλλοντικά, κοινωνικά, ιστορικά κ.ο.κ.) και είναι απαραίτητος για να τεθούν τα όρια της όλης διαδικασίας.
3. Οικονομική εκτίμηση και έρευνα αγοράς: Η πτυχή αυτή είναι απαραίτητο να διερευνηθεί ώστε να αποτιμηθεί η επιτυχία και ο αντίκτυπος σε διάφορα επίπεδα που θα έχουν τα διάφορα σενάρια ανάπτυξης.
4. Καθορισμός απαραίτητων υποδομών: Είναι απαραίτητο να εκτιμηθούν οι υφιστάμενες υποδομές και να προσδιοριστούν οι νέες που πρέπει να υλοποιηθούν, ώστε να τεθεί σε σωστή βάση το πλαίσιο σχεδιασμού και ανάπτυξης των περιοχών των ΒΒ.
5. Δημόσια σφαίρα-δημόσιος χώρος: Η ποιοτική διαμόρφωση του δημόσιου χώρου θα δώσει μεγαλύτερη αξία στον τόπο και θα προσδιορίσει και υποβοηθήσει στο πώς και οι ευρύτερες περιοχές θα σχεδιαστούν και θα αναπτυχθούν.
Β. Εφόσον ολοκληρωθούν τα πιο πάνω βήματα με απόλυτη διαφάνεια και εξωστρέφεια, και έχοντας εξασφαλίσει τις βασικές αυτές ιδέες-αρχές του σχεδιασμού, είναι δυνατό να ξεκινήσει ο σχεδιασμός. Ο σχεδιασμός θα καταλήξει σε σειρά προτάσεων που θα αποτελέσουν τη βάση εκ νέου συζήτησης με όλους τους εμπλεκόμενους, ώστε σταδιακά να οδηγηθούμε στη συνδιαμόρφωση ενός Στρατηγικού Σχεδίου Χωροθέτησης (Master Plan), στο οποίο όλοι θα νιώθουν πως έχουν συνδράμει. Καθήκον των τεχνοκρατών/σχεδιαστών είναι να καθοδηγήσουν το κοινό προς τη σωστή κατεύθυνση σχεδιασμού, λαμβάνοντας υπόψη τις απόψεις, ανησυχίες και προτεραιότητες τους, αλλά ταυτόχρονα πείθοντάς τους με βάση μελέτες, επιχειρήματα και στοιχεία που θα έχουν συγκεντρωθεί.
Μέσω αυτής της διαδικασίας το προτεινόμενο Στρατηγικό Σχέδιο Χωροθέτησης θα υποστηριχτεί από όλους, εφόσον γίνεται κτήμα του καθενός που νιώθει πως η φωνή του ακούστηκε και ενσωματώθηκε στο τελικό αποτέλεσμα, ή και δεν ενσωματώθηκε με βάση ορθολογικά και επιστημονικά τεκμηριωμένα επιχειρήματα.

Γ. Η πιο πάνω μεθοδολογία, αν και απαιτεί χρόνο, επιβάλλεται να ακολουθηθεί, καθώς η άμεση ανάπτυξη, χωρίς ορθολογικό σχεδιασμό στη βάση της αρχής της συμμετοχικότητας, θα στερείται της βασικής προϋπόθεσης που είναι η ευρύτερη αποδοχή και, ως εκ τούτου, ίσως αποβεί καταστροφική. Αντίθετα, θα πρέπει να δοθεί το απαραίτητο χρονικό διάστημα για ένα ολοκληρωμένο εγχείρημα σχεδιασμού και ανάπτυξης στην περιοχή των ΒΒ.
Η μεθοδολογία του δομημένου διαλόγου εφαρμόστηκε πιλοτικά στο Τοπικό Αναπτυξιακό Σχέδιο Κρασοχωριών Λεμεσού που εκπονήθηκε από το Τμήμα Πολεοδομίας και Οικήσεως σε συνεργασία με το Συμβούλιο της Ευρώπης, κυβερνητικά τμήματα, Ημικρατικούς Οργανισμούς, Τοπικές Αρχές και άλλα οργανωμένα σύνολα, και τα αποτελέσματα της όλης διαδικασίας αναδεικνύουν, με τον πιο προφανή τρόπο, την κρισιμότητα και την αναγκαιότητα της αξιοποίησής της μεθοδολογίας αυτής για τον σχεδιασμό της περιοχής των ΒΒ. Η εν λόγω μεθοδολογία έχει ως στόχο την πραγματική εμπλοκή, πέραν των κατοίκων, όλων όσων εμπλέκονται ή επηρεάζονται ή μπορούν να προσφέρουν στη διαδικασία του σχεδιασμού (stakeholders) και την έκφραση της άποψής τους με δομημένο τρόπο, με σκοπό τη διαμόρφωση μιας κοινής προσέγγισης/πολιτικής.
Μερικές από τις σημαντικές διαπιστώσεις της μέχρι σήμερα επιτόπιας έρευνας και καταγραφής δεδομένων από ιδιώτες μελετητές, περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων και την εκφρασμένη ανησυχία των κοινοτήτων αναφορικά με την έλλειψη χρόνου για τη διαμόρφωση και διατύπωση των απόψεών τους, καθώς και την ανάγκη για επανακατάθεση των απόψεων τους, μετά την ολοκλήρωση του σχεδιασμού και πριν την οριστικοποίησή του, καθώς και παράπονα για την αδικία που θεωρούν ότι υπάρχει εις βάρος τους όλα αυτά τα χρόνια. Ο δομημένος διάλογος έχει πραγματικά σχεδιαστεί για τη διαχείριση αντίστοιχων πολύπλοκων καταστάσεων και αποτελεί μία καινοτόμο διαδικασία που καταγράφει το κοινό όραμα όλων των εμπλεκομένων, μέσω της εφαρμογής συγκεκριμένης μεθοδολογίας στα πλαίσια συλλογικών συναντήσεων, όπου η διατύπωση αντίθετων απόψεων και η ανάλυσή τους οδηγεί σταδιακά στην ομαδικότητα και τη συναίνεση για την τελική πρόταση. Η διαδικασία αυτή απαιτεί χρόνο, όμως τελικά οδηγεί σε εξοικονόμηση χρόνου και πόρων, λόγω της συναίνεσης που εξασφαλίζει στο τελικό αποτέλεσμα. Μέσα από την καθολική και ενεργό συμμετοχή όλων των εμπλεκομένων (stakeholders), την επεξήγηση και καταγραφή, διερεύνηση και συζήτηση όλων των προτάσεων με απόλυτη διαφάνεια, επιτυγχάνεται η διαμόρφωση του κοινού οράματος, κοινωνικά ωφέλιμου και αποδεκτού.

3. ΑΝΑΣΤΟΧΑΣΜΟΣ ΚΑΙ ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΚΑ ΕΡΓΑΛΕΙΑ: Όραμα και ταυτότητα
Η μεθοδολογία που θα χρησιμοποιηθεί στον πολεοδομικό σχεδιασμό των ΒΒ, καθώς και το τελικό αποτέλεσμα που θα προκύψει, θα πρέπει να αποτελεί το πρότυπο της καλύτερης δυνατής εφαρμογής σχεδιασμού ανάπτυξης που υπάρχει στην Κύπρο. Για να επιτευχθεί αυτό θα πρέπει να συντρέχουν, μεταξύ άλλων, συγκεκριμένες προϋποθέσεις, οι οποίες θα έχουν ως βασικούς άξονες την επιλογή, ή και εκ νέου συγκρότηση, των πολεοδομικών εργαλείων που θα χρησιμοποιηθούν στη διαδικασία του σχεδιασμού, την καταγραφή των ιδιαιτεροτήτων της περιοχής των ΒΒ και τον σεβασμό της ταυτότητάς τους, καθώς και την ολιστική προσέγγιση του σχεδιασμού με αναφορά στο δημόσιο συμφέρον και στη διασφάλιση της ποιότητας του τελικού αποτελέσματος.

Α. Σε συνέχεια όλων των παραπάνω γεννάται ο έντονος προβληματισμός, κατά πόσο η Δήλωση Πολιτικής αποτελεί το κατάλληλο πολεοδομικό εργαλείο/πλαίσιο, ακόμα και με επίπεδο λεπτομέρειας Τοπικού Σχεδίου, όπως διευκρινίστηκε από το Τμήμα Πολεοδομίας και Οικήσεως, για τον σχεδιασμό της περιοχής των ΒΒ με όλες τις ιδιαιτερότητες που αυτός συνεπάγεται. Είναι κοινώς αποδεκτό άλλωστε, πως ο σχεδιασμός που προκύπτει από την εφαρμογή της Δήλωσης Πολιτικής ουσιαστικά επαναλαμβάνει το ίδιο μοντέλο, χωροταξικά και μορφολογικά, ανεξάρτητα από τα χαρακτηριστικά και την ταυτότητα του χώρου στον οποίο αναφέρεται. Είναι κρίσιμο λοιπόν να διερωτηθούμε εάν θέλουμε να αναπαράγουμε εργαλεία και διαδικασίες που αποδεδειγμένα αδυνατούν να χειριστούν ιδιαιτερότητες, ή θα πρέπει να υιοθετήσουμε τη θεσμοθέτηση νέων πολεοδομικών εργαλείων, με βάση την αξιολόγηση των αποτελεσμάτων των υφιστάμενων εργαλείων και του χώρου που έχουν παράξει έως σήμερα. Το Επιμελητήριο σαφώς τοποθετείται υπέρ της δεύτερης επιλογής, εκείνη της εναλλακτικής πολεοδομικής πρακτικής, θεωρώντας πως τα πολεοδομικά εργαλεία που χρησιμοποιούμε, καθώς και οι διαδικασίες για την εφαρμογή τους, πρέπει να αναθεωρηθούν με την παράλληλη μελέτη και αξιοποίηση άλλων χωρικών μοντέλων και τυπολογιών.

Οι ΒΒ προσφέρουν την ευκαιρία για εις βάθος ανάλυση των εμπλεκόμενων περιοχών, με δεδομένη την άρρηκτη σύνδεση μεταξύ ποιότητας ανάλυσης και ποιότητας πρότασης, η οποία μπορεί να συνεισφέρει σε μία ουσιαστική αναστοχαστική πράξη και στη συνειδητοποίηση της ανάγκης για εφαρμογή και αξιολόγηση των διαφόρων πολεοδομικών πολιτικών, βάσει στοιχείων και τεκμηρίων (evidence-based planning).
Β. Τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά και η ταυτότητα των περιοχών των Βάσεων είναι αδιαμφισβήτητα μοναδικά. Στις περιοχές των Βρετανικών Βάσεων υπάρχουν οικοσυστήματα και τοπία ιδιαίτερα αξιόλογα που αποτελούν εθνικής σημασίας πόρους, με δυνατότητες σημαντικής οικονομικής απόδοσης και θετικό κοινωνικό αντίκτυπο. Η διαφύλαξη του περιβάλλοντος και του τοπίου, μπορεί να έχει καθοριστικές ευνοϊκές επιπτώσεις στην ανάπτυξη και ευημερία των γειτονικών αστικών περιοχών, αλλά και του τουριστικού προϊόντος της Κύπρου. Σε αυτό το πλαίσιο είναι απαραίτητος ένας μακροχρόνιος οικονομικός σχεδιασμός και προσδιορισμός της κατεύθυνσης της τοπικής ανάπτυξης (π.χ. υψηλής ποιότητας γεωργία, ήπιες μορφές τουρισμού, σχέση και συμβίωση με τις οικονομίες των γειτονικών πόλεων κ.λπ.), πριν την έναρξη της συζήτησης για τον καθορισμό πολεοδομικών ζωνών/οποιουδήποτε πλαισίου ανάπτυξης.
Το όραμα, όπως καταγράφεται παραπάνω, δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να είναι το αποτέλεσμα απλά της καταγραφής των επιθυμιών των εμπλεκομένων σε μία συγκεκριμένη χρονική στιγμή, αλλά οφείλει να διαθέτει δυναμική ρευστότητα και ευελιξία, ώστε να ανταποκρίνεται στην πολυπλοκότητα των θεμάτων που αφορούν το σχεδιασμό της ανάπτυξης στις ΒΒ. Για να συμβεί αυτό, ένα από τα βασικά ερωτήματα που πρέπει να τεθεί είναι κατά πόσο, στα πλαίσια του οράματος που έχουμε ως κοινωνία, επιθυμούμε να έχουμε «αναπτύξεις» (πόσο οικοδομούμε) ή «ανάπτυξη» (κοινωνική, οικονομική, σταθερή, βιώσιμη και συνεχή πρόοδο) στις περιοχές των ΒΒ. Δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις για παράδειγμα, σε ευρωπαϊκό επίπεδο, όπου ο περιορισμός των αναπτύξεων και η πολιτική της «αφαίρεσης» επέφερε την ανάπτυξη, μέσω της αξιοποίησης της έννοιας του «unspoiled» στη διαμόρφωση και ανάδειξη του τουριστικού προϊόντος. Προς τούτο διαφαίνεται ακόμα μία φορά πόσο κρίσιμη είναι η αρχή της συμμετοχικότητας, η οποία θα πρέπει να αξιοποιηθεί στα πλαίσια των διαδικασιών διαβούλευσης και δομημένου διαλόγου, ώστε η απάντηση που θα δοθεί σε αυτό το κρίσιμο ερώτημα, της ταυτότητας του τόπου, να είναι συλλογική και κατά το δυνατό κοινά αποδεκτή.
Γ. Οι περιοχές των ΒΒ θα πρέπει να σχεδιαστούν ως ευρύτερες οντότητες και όχι ως ένα τμήμα αυτόνομο και αποκομμένο, όπως λειτουργούσε μέχρι τώρα, από τις υπόλοιπες περιοχές ανάπτυξης. Με αυτή τη λογική θα πρέπει να υπάρξουν ταυτόχρονες και συσχετισμένες αναθεωρήσεις Τοπικών Σχεδίων και Δήλωσης Πολιτικής για τις όμορες περιοχές, ως ένα ενδιάμεσο στάδιο πριν την εκπόνηση του Σχεδίου Νήσου που είναι ανάγκη να δρομολογηθεί και διεκπεραιωθεί το ταχύτερο δυνατό.
Στον όλο σχεδιασμό και προγραμματισμό της ανάπτυξης και του μέλλοντος των υπό αναφορά περιοχών, πρέπει να ληφθούν υπόψη σειρά βασικών ερωτημάτων και διαπιστώσεων, μέσα στο πλαίσιο των ζητημάτων που θέτει η παρούσα έκθεση, μεταξύ των οποίων και τα ακόλουθα:
1. Ποιό ρόλο μπορεί να διαδραματίσουν οι περιοχές/περιβαλλοντικά στοιχεία/οικότοποι/ φυσικοί πόροι κ.λπ. εντός των ΒΒ στην ανάπτυξη των όμορων περιοχών, αλλά και ευρύτερα;
2. Ποιά πολεοδομικά εργαλεία απαιτείται να θεσμοθετηθούν μέσω της εφαρμογής των οποίων να είναι εφικτή η βιώσιμη και ορθολογική ανάπτυξη της περιοχής;
3. Πώς ακριβώς θα ενσωματωθεί ο μηχανισμός αδειοδότησης και η εφαρμογή του στο νομικό πλαίσιο των ΒΒ;
4. Είναι, επιτέλους, η κατάλληλη στιγμή για μια νέα πολεοδομική/χωροταξική προσέγγιση, με την εφαρμογή νέων πολεοδομικών εργαλείων (π.χ. αστικού αναδασμού) και περιορισμό των κανονιστικών αρχών άσκησης πολεοδομικού σχεδιασμού;
5. Πώς μπορούν να ικανοποιηθούν τα δικαιολογημένα αιτήματα των τοπικών κοινωνιών;
6. Ποιές σχεδιαστικές παρεμβάσεις απαιτείται να γίνουν άμεσα στην περιοχή;
7. Πώς συμβιώνει το όραμα για την περιοχή με τον στρατιωτικό ρόλο και σημασία που έχει η περιοχή για τους Βρετανούς;

Δ. Σημειώνεται πως για την υλοποίηση όλων των πιο πάνω είναι κρίσιμη η εμπλοκή του ιδιωτικού τομέα, ο οποίος απουσιάζει στην υφιστάμενη δομή της μεθοδολογίας του σχεδιασμού. Ο ιδιωτικός τομέας προσφέρει εμπειρογνωμοσύνη και δυνατότητα εποικοδομητικής συνδρομής σε μια διαφορετική θεώρηση των πραγμάτων και επιβάλλεται να συμμετέχει σε επίπεδο διαμόρφωσης του οράματος και πολιτικής με συμμετοχή σε αρμόδιες επιτροπές καθώς και μέσω διαγωνισμών ιδεών, σε επίπεδο ανάλυσης της υφιστάμενης κατάστασης με ανάθεση σε διάφορες ειδικότητες επαγγελματιών (πολεοδόμοι, αρχιτέκτονες, πολιτικοί μηχανικοί, οικονομολόγοι, κοινωνιολόγοι κ.λπ.) εργασιών για συλλογή και αξιολόγηση δεδομένων, καθώς και σε επίπεδο σύνθεσης των ιδεών και διαμόρφωσης τελικού σχεδιασμού μέσω προκήρυξης διαγωνισμών (αρχιτεκτονικών κ.λπ.) και άλλων διαδικασιών που θα καθοριστούν με βάση και τη διεθνή πρακτική σε αντίστοιχα ζητήματα.

Ειδικότερα, λόγω των υψηλών απαιτήσεων σε όλα τα επίπεδα, με έμφαση σε εκείνο του χρονικού προγραμματισμού και της παρακολούθησης του έργου σε όλη του την πορεία, το Επιμελητήριο θεωρεί πως πρέπει να εμπλακεί και ο ιδιωτικός τομέας, με διαδικασία που θα καθοριστεί, στην ομάδα που θα έχει την ευθύνη του συνολικού συντονισμού και οργάνωσης του εγχειρήματος. Η χάραξη συγκεκριμένης στρατηγικής υλοποίησης του σχεδιασμού, όπως θα διαμορφωθεί από τις υπόλοιπες διαδικασίες που έχουν προδιαγραφεί παραπάνω, είναι κρίσιμη και περιλαμβάνει τον καθορισμό χρονοδιαγράμματος, πόρων και παραδοτέων για κάθε φάση του σχεδιασμού των υπό αναφορά περιοχών εντός των ΒΒ. Οι συγκεκριμένες συμμετοχές στην ομάδα που θα φέρει την ευθύνη του έργου θα πρέπει να διασφαλίζουν ότι αυτή η ομάδα θα είναι διεπιστημονική, θα υποστηρίζεται από τις αρμόδιες αρχές και, με βάση τα κριτήρια που θα τεθούν στον διαγωνισμό για την ανάθεση, να αξιολογείται ως κατάλληλη για να φέρει εις πέρας και να επικεντρωθεί αποκλειστικά στην υλοποίηση του έργου σύμφωνα με τα δεδομένα που θα της έχουν δοθεί. Η αναγκαιότητα αυτής της στρατηγικής κίνησης ενισχύεται εάν ανατρέξουμε σε άλλες αντίστοιχες προσπάθειες, όπως εκείνη του Διαχειριστικού Σχεδίου του Ακάμα, οι οποίες ακριβώς επειδή δεν υιοθέτησαν κατάλληλες διαδικασίες αποτελεσματικού συντονισμού και παρακολούθησης του έργου, κατέληξαν σε σωρεία, γνωστών σε όλους, προβλημάτων και καθυστερήσεων.

Η Έκθεση