Δημοσίευση

Η 18η Απριλίου κάθε χρόνου έχει ορισθεί από την UNESCO και το Διεθνές Συμβούλιο Μνημείων και Τοποθεσιών (International Council of Monuments and Sites–ICOMOS) να εορτάζεται ως Παγκόσμια Ημέρα Μνημείων και Χώρων. Ο εορτασμός της ημέρας αυτής έχει ως βασικό στόχο την ευαισθητοποίηση και συμμετοχή του κοινού στην προστασία και διατήρηση της Πολιτιστικής Κληρονομιάς. Ειδικότερα, οι εκδηλώσεις που διοργανώνονται κάθε χρόνο με αφορμή την επέτειο της Παγκόσμιας Ημέρας Μνημείων και Χώρων φιλοδοξούν αφενός μεν να αναδείξουν στο ευρύτερο κοινό τις αξίες, τη φυσιογνωμία και την σπουδαιότητα του πολιτιστικού/μνημειακού αποθέματος κάθε χώρας, αλλά και τα προβλήματα διατήρησης κι εν τέλει βιωσιμότητας αυτού, αφετέρου δε να προάγουν και περαιτέρω ενδυναμώσουν το ζήτημα της προστασίας και ενσωμάτωσης των μνημείων στο σύγχρονο κοινωνικό, πολιτιστικό και οικονομικό γίγνεσθαι.

Η φετινή Παγκόσμια Ημέρα Μνημείων και Χώρων με σύνθημα «Κοινοί Πολιτισμοί, Κοινή Κληρονομιά, Κοινή Ευθύνη» επικεντρώνεται στην διερεύνηση των εννοιών της συλλογικότητας, της αλληλεγγύης και του «μοιράζεσθαι» ως πεδίο αναφοράς για τον πολιτισμό, την κληρονομιά, την ευθύνη. Η άνω θεματική προάγει περισσότερο από ποτέ σήμερα, όπου η ανθρωπότητα βρίσκεται υπό τη δαμόκλειο σπάθη της πανδημίας του Covid-19, την αναγκαιότητα της ενότητας και της από κοινού ενεργοποίησης και δράσης των λαών για την αντιμετώπιση των μεγάλων προκλήσεων της εποχής μας με καθοδηγητή και γνώμονα τους ισχυρούς δεσμούς που δημιουργεί διαχρονικά ο πολιτισμός στις κοινωνίες.

Η πολιτιστική κληρονομιά, οι ποικίλες εκφάνσεις αυτής κι εν γένει ο πολιτισμός, καθώς συμπυκνώνουν αξίες, ιδεολογίες, συλλογικά βιώματα και γνώσεις που διέπουν όλες τις όψεις της κοινωνικής ζωής στο χώρο και το χρόνο, είναι ισχυρός παράγοντας δόμησης και έκφρασης ταυτότητας, που λειτουργεί ως φάρος προσανατολισμού και καθοδήγησης του ανθρώπου μέσα στο χρονικό συνεχές, συνδέοντάς μας με το παρελθόν και το μέλλον, αλλά και ως δύναμη συνοχής, ικανής να διαφυλάσσει την ιδιαίτερη ταυτότητα και την πολιτισμική ποικιλομορφία των απανταχού κοινωνιών και λαών στον παγκοσμιοποιημένο πλανήτη που ζούμε. Ο πολιτισμός συνιστά το συνδετικό κρίκο μεταξύ κοινωνιών με ετερόκλητα χαρακτηριστικά, προάγει την επικοινωνία και το διάλογο μεταξύ των λαών, αναδεικνύοντας με τη δυναμική της τόσο τον πλούτο και την ιστορία των τοπικών κοινοτήτων όσο και το κοινό υπόβαθρο των πολιτισμών που αναδύεται μέσα από τη αποδοχή και την ανοχή στη διαφορετικότητα. Υπό αυτό το πρίσμα, η συνειδητοποίηση της αξίας του πολιτισμού και της πολιτιστικής μας κληρονομιάς μετουσιώνεται σε ένα πολύτιμο δίαυλο συνεννόησης, ένα μέσο συνύπαρξης και συμφιλίωσης των κρατών και των λαών, που ξεπερνώντας σύνορα και διαφορές και επιδεικνύοντας συνοχή και κοινό αίσθημα ευθύνης, δύνανται να αναζητήσουν κοινό έδαφος προκειμένου για την αποτελεσματική αντιμετώπιση των παγκόσμιων κοινών απειλών που γεννούν οι ραγδαίες και πρωτοφανείς μαζικές μετακινήσεις πληθυσμών, οι εμπόλεμες συρράξεις κα οι περιβαλλοντικές καταστροφές.

Το μήνυμα της φετινής θεματικής φρονούμε ότι συνοψίζεται εύστοχα στο ρητό «η ἰσχύς ἐν τῇ ἐνώσει».